Posts

Showing posts from August, 2025

Dǎwe ɖé nyí wiwle ná okú nyɔnu xoxonɔ ɖé tɔn wutu to Ilorin

Image
Kponɔ xe tin to Ayimatɛn Kwara tɔn lɛ ko mɔ ocyɔ́ nyɔnu oxwe 39 mɛvi ɖé tɔn xe mɔxò to lɛdó Egbejila tɔn mɛ to Ilorin . Nyɔnu lɔ, xe nɔ nyí Esther Enemo, nyí mimɔ to ocyɔ́ xe tin to zùnkan mɛ sɛkpɔ oxwé etɔn to Nyɔnuzangbe 21 Avivɔsun. Kponɔ lɛ ɖɔ ɖɔ awutugonu agbasa etɔn tɔn ɖélɛ nyí xwihwla dó saki ɖé mɛ bo nyí bibɛɖo aná xe to yakɛ ɖé glɔ. Yé wle nɔvisunnu kpɛvi asu etɔn tɔn, yèɖɔ Sylvester Enemo oxwe 29 mɛvi, xe tɔ́nsɔ́n oxwé lɔ gbè ojlɛ vuɖé hwɛkpó ocyɔ́ lɔ dó nyí mimɔ. Ocyɔ́ lɔ ko nyí hinhɛn yì Dotoxwé Wexɔmɛ Alavɔ Ilorin tɔn (UITH) nadó nyí gbigbejekpɔn. Kponɔ lɛ ɖɔ ɖɔ yé ko bɛ dodinnanu gigɔ́ ɖé jɛeji bo ko byɔ́ to tòmɛnu lɛ si nadó gbɔci jijɔxo mɛ bo ná nuɖɔnamɛ nyɔ́-ná-yizan ɖékpókpé xe ná gɔalɔná yé to hwɛxo lɔ mɛ. Asisa : Vanguard  

Dawe de yin wiwle na okú yọnnu hohonọ de tọn wutu to Ilorin

Image
Ponọ he tin to Ayimatẹn Kwara tọn lẹ ko mọ oṣiọ yọnnu owhe 39 mẹvi de tọn he mọhò to lẹdo Egbejila tọn mẹ to Ilorin . Yọnnu lọ, he nọ yin Esther Enemo, yin mimọ to oṣiọ he tin to zùnkan mẹ sẹpọ owhé etọn to Yọnnuzangbe 21 Avivọsun. Ponọ lẹ dọ dọ awutugonu agbasa etọn tọn delẹ yin whiwhla do saki de mẹ bo yin bibẹdo aná he to yakẹ de glọ. Yé wle nọvisunnu pẹvi asu etọn tọn, yèdọ Sylvester Enemo owhe 29 mẹvi, he tọ́nsọn owhé lọ gbè ojlẹ vude whẹpo oṣiọ lọ do yin mimọ. Oṣiọ lọ ko yin hinhẹn yì Dotowhé Wehọmẹ Alavọ Ilorin tọn (UITH) nado yin gbigbejepọn. Ponọ lẹ dọ dọ yé ko bẹ dodinnanu gigọ́ de jẹeji bo ko biọ to tòmẹnu lẹ si nado gbọṣi jijọho mẹ bo na nudọnamẹ yọn-na-yizan depope he na gọalọna yé to whẹho lọ mẹ. Asisa : Vanguard  

Chelsea ɖuto West Ham ji 5-1 to osaa yɔ́yɔ́ bɔlu xixò tɔn mɛ

Image
Chelsea ɖuto West Ham ji to Axɔluzangbe to hwenuena West Ham ze bɔlu dó oɖɔ̀ mɛ jɛnukɔn. Lucas Paqueta ze bɔlu dó oɖɔ̀ mɛ ná West Ham to tintan hwenu bo ná yé todidó. Cigbǎ Chelsea ná gblɔndó kpó nuwiwa bɔlugbatɛn tɔn sinsinnyɛ ɖé kpó. Joao Pedro ze bɔlu dó oɖɔ̀ mɛ to hwenuena é ko nyí xixò sɔ́n agosu mɛ godo nadó bɛ Chelsea gɔ̀ jɛgangan. Enɛgodo, Pedro Neto kpó Enzo Fernandez kpó sɔ ze bɔlu dó oɖɔ̀ mɛ nadó ze Chelsea dó nukɔn. To nukɔn mɛ, Moises Caicedo kpó Trevoh Chalobah kpó ze bɔlu dó oɖɔ̀ mɛ nadó hɛn sɔxa nyí 5-1. Ahwàngbigba lɔ nɔ kplan Chelsea jɛ agayiyi toɖoxukanji agbàhwinhwlɛn tɔn kɔ̀n. Bɔlu-hɛntɔ West Ham tɔn Mads Hermansen tindó ozán awusinnyɛ tɔn ɖé ɖilě Chelsea zindónùkɔn nadó to bɔlu lɔ ze dó oɖɔ̀ mɛ. Asisa : Vanguard  

Chelsea duto West Ham ji 5-1 to osaa yọyọ bọlu hihò tọn mẹ

Image
Chelsea duto West Ham ji to Ahọluzangbe to whenuena West Ham ze bọlu do odọ̀ mẹ jẹnukọn. Lucas Paqueta ze bọlu do odọ̀ mẹ na West Ham to tintan whenu bo na yé todido. Ṣigba Chelsea na gblọndo po nuwiwa bọlugbatẹn tọn sinsinyẹn de po. Joao Pedro ze bọlu do odọ̀ mẹ to whenuena e ko yin hihò sọn agosu mẹ godo nado bẹ Chelsea gọ̀ jẹgangan. Enẹgodo, Pedro Neto po Enzo Fernandez po sọ ze bọlu do odọ̀ mẹ nado ze Chelsea do nukọn. To nukọn mẹ, Moises Caicedo po Trevoh Chalobah po ze bọlu do odọ̀ mẹ nado hẹn sọha yin 5-1. Awhàngbigba lọ nọ plan Chelsea jẹ agayiyi todohukanji agbàwhinwhlẹn tọn kọ̀n. Bọlu-hẹntọ West Ham tọn Mads Hermansen tindo ozán awusinyẹn tọn de dile Chelsea zindonukọn nado to bọlu lọ ze do odọ̀ mẹ. Asisa : Vanguard  

AND dó mɛxe tɔgbo yětɔn nyí Hwèyixɔ-waji-Aflika-tɔn-nu lɛ xya to oxwe kanweko 7tɔ mɛ to Angleterre

Image
Hwenuxó-kàntɔ ɖòkuntɔ Grande-Bretagne tɔn lɛ mɔ ocyɔ́ awe to yɔɖò mɛ sɔ́n Angleterre to nuɖi oxwe 1,300 ɖie. Tɛnkpɔn AND (nugonu xe nɔ ɖɔ nǔxe nuvikun lɛ ná wà ná yé) tɔn lɛ dóxya ɖɔ omɛ awe lɛkpó wɛ tindó mɛjitɔ ɖaxo lɛ sɔ́n Hwèyixɔ Aflika tɔn . Omɛ awe lɔ lɛ nyí ɖìɖì dó Kent kpó Dorset kpó. ƉNÁ yětɔn tayiɖi Anyɔ́u, Mende-nu, Mandenka-nu, kpó Esan-nu kpó egbezangbe tɔn xe wá sɔ́n Hwèyixɔ Aflika tɔn lɛ tɔn nkɔ. Lɛnunnunywɛtɔ lɛ yí ɖokpóɖokpó yětɔn sè bo tindó mɛjitɔ ɖaxo ɖokpó xe wá sɔ́n Hwèyixɔ Aflika tɔn. Nǔxe nyí mimɔ lɔ dóxya ɖɔ mɛxe wá sɔ́n Hwèyixɔ Aflika tɔn lɛ ko yì Angleterre sɔ́n ojlɛ dindɛn ɖie wayi. É sɔ dóxya ɖɔ yé nyí alɔkɛyi bo nɔgbɛ̀ tayiɖi hagbɛ́ kpaa lɛdó yětɔn tɔn lɛ. Asisa : Africanews  

DNA do mẹhe tọgbo yetọn yin Whèyihọ-waji-Aflika-tọn-nu lẹ hia to owhe kanweko 7tọ mẹ to England

Image
Whenuho-kàntọ dòkuntọ Britain tọn lẹ mọ oṣiọ awe to yọdò mẹ sọn England to nudi owhe 1,300 die. Tẹnpọn DNA (nugonu he nọ dọ nuhe nuvikun lẹ na wà na yé) tọn lẹ dohia dọ omẹ awe lẹpo wẹ tindo mẹjitọ daho lẹ sọn Whèyihọ Aflika tọn. Omẹ awe lọ lẹ yin dìdì do Kent po Dorset po. DNA yetọn taidi Ayọnu, Mende-nu, Mandenka-nu, po Esan-nu po egbezangbe tọn he wá sọn Whèyihọ Aflika tọn lẹ tọn nkọ. Lẹnunnuyọnẹntọ lẹ yí dopodopo yetọn sè bo tindo mẹjitọ daho dopo he wá sọn Whèyihọ Aflika tọn. Nuhe yin mimọ lọ dohia dọ mẹhe wá sọn Whèyihọ Aflika tọn lẹ ko yì England sọn ojlẹ dindẹn die wayi. E sọ dohia dọ yé yin alọkẹyi bo nọgbẹ̀ taidi hagbẹ paa lẹdo yetọn tọn lẹ. Asisa : Africanews  

Ahwànkpa Nigér tɔn ko xù Bakoura xe nyí nukɔntɔ Boko Haram tɔn

Image
Ahwànkpa Nigér tɔn ɖɔ ɖɔ é xù nukɔntɔ Boko Haram tɔn xe nɔ nyí Bakoura to 15 Avivɔsun. É nyí xùxù to mɛgbenyinya jɛhɔn mɛ tɔn ɖé hwenu to Lokpó Shilawa tɔn ji to xùwaji hwèzɛtɛn otò lɔ tɔn. Onyí nǔjɔnǔ tɔn Bakoura tɔn wɛ Ibrahim Mahamadou, kpóɖɔ é lɛzun nukɔntɔ Boko Haram tɔn to 2021. Ewɔ wá sɔ́n Nigeria bo ko tin xɛ kpikpli lɔ ná oxwe susu. Ahwànkpa lɔ ɖɔ ɖɔ okú emitɔn nyí afɔɖiɖe tangan ɖé to avùnxixo sɔta kpikpli nukúnbianamɛtɔ lɛ tɔn mɛ sɛkpɔ Tándó Chad tɔn. Mɛgbenyinya xe tin to lɛdó lɔ mɛ lɛ ko jiɖeji to oxwe exe mɛ, bo ko yinuwadó ahwànfuntɔ lɛ kpó tòvi kpaa lɛ kpó ji. Asisa : Africanews

Awhànpa Nigér tọn ko hù Bakoura he yin nukọntọ Boko Haram tọn

Image
Awhànpa Nigér tọn dọ dọ e hù nukọntọ Boko Haram tọn he nọ yin Bakoura to 15 Avivọsun. E yin hùhù to mẹgbeyinyan jẹhọn mẹ tọn de whenu to Lopo Shilawa tọn ji to hùwaji whèzẹtẹn otò lọ tọn. Oyín nujọnu tọn Bakoura tọn wẹ Ibrahim Mahamadou, podọ e lẹzun nukọntọ Boko Haram tọn to 2021. Ewọ wá sọn Nigeria bo ko tin hẹ pipli lọ na owhe susu. Awhànpa lọ dọ dọ okú emitọn yin afọdide tangan de to avùnhiho sọta pipli nukunbianamẹtọ lẹ tọn mẹ sẹpọ Tándo Chad tọn. Mẹgbeyinyan he tin to lẹdo lọ mẹ lẹ ko jideji to owhe ehe mẹ, bo ko yinuwado awhànfuntọ lẹ po tòvi paa lẹ po ji. Asisa : Africanews

Nuɖi omɛ 25 wɛ ma ko nyí mimɔ to asidan tɔjihun tɔn ɖé godo to Sokoto, to Nigeria

Image
To Sɛgbe afɔnnu 17 Avivɔsun , tɔjihun ɖé xe bɛ omɛ húgǎn 50 hɛn siɔ to tɔ̀sisa ɖé ji to Ayimatɛn Sokoto tɔn, to agewaji-hwèyixɔ Nigeria tɔn. Mɛxe to tɔjihun lɔ mɛ lɛ jei axi tɔ̀sisa tɔn ɖé mɛ to hwenuena asidan lɔ jɔ. Axɔluzɔnwatɔ lɛ ɖɔ ɖɔ omɛ 25 wɛ nyí hwinhwlɛngán to azán ɖokpólɔ gbè, kpóɖɔ ocyɔ́ atɔ̀n wá nyí mimɔ to Oguzangbe Avivɔsun . Cigbǎ nuɖi omɛ 25 ɖévo lɛ ma ko nyí mimɔ gba. To Azangaagbe 20 Avivɔsun, kpikpli alɔgɔnamɛtɔ ganɖuɖu tɔn ( NEMA ) ɖɔ ɖɔ é ma nyɔ́basí nadó mɔ omɛ susu dógɔ́ xe gbɛ́ kpò to ogbɛ̀. Azɔ̌n alɔgɔnamɛ tɔn lɔ ko ɖoalɔte todin. Asisa : RFI

Nudi omẹ 25 wẹ ma ko yin mimọ to asidan tọjihun tọn de godo to Sokoto, to Nigeria

Image
To Sẹgbe afọnnu 17 Avivọsun, tọjihun de he bẹ omẹ hugan 50 hẹn siọ to tọ̀sisa de ji to Ayimatẹn Sokoto tọn, to agewaji-whèyihọ Nigeria tọn. Mẹhe to tọjihun lọ mẹ lẹ jei ahi tọ̀sisa tọn de mẹ to whenuena asidan lọ jọ. Ahọluzọnwatọ lẹ dọ dọ omẹ 25 wẹ yin whinwhlẹngán to azán dopolọ gbè, podọ oṣiọ atọ̀n wá yin mimọ to Oguzangbe Avivọsun . Ṣigba nudi omẹ 25 devo lẹ ma ko yin mimọ gba. To Azangaagbe 20 Avivọsun, pipli alọgọnamẹtọ gandudu tọn ( NEMA ) dọ dọ e ma yọnbasi nado mọ omẹ susu dogọ he gbẹ́ pò to ogbẹ̀. Azọ́n alọgọnamẹ tọn lọ ko doalọte todin. Asisa : RFI

Asidan mɔto tɔn ɖé to Afghanistan xù omɛ 79

Image
To Oguzangbe 19 Avivɔsun, asidan mɔto tɔn ɖé to agbegbe Herat tɔn, agewaji-hwèyixɔ Afghanistan tɔn, xù é hwè gbau omɛ 79. Axɔluzɔnwatɔ lɛ ɖɔ ɖɔ ovi 19 tin to ocyɔ́ lɛ mɛ, kpóɖɔ omɛ awe sɔ gbleawu ga. Mɔto lɔ yì gbà dó agbànbɛhun ɖé kpó kɛkɛ ɖé kpó to nuɖi ogàn 8:30 hwèjai tɔn mɛ, bɔ asidan lɔ ɖékɔtɔn dó minyɔ́ ɖaxo ɖé mɛ xe fiɔ mɛsusu xe tin to mɔto lɔ mɛ lɛ. Kponɔ lɛ ɖɔ ɖɔ suhúgǎn mɛxe kú lɛ tɔn wɛ kú to afɔɖokpólɔji. Owùnu-jijɔ aliji tɔn lɛ gbayikpé to Afghanistan ná ali ylankan lɛ kpó mɔto kùnkùn to alixo numakinyaa tɔn mɛ kpó wutu. Axɔluzɔnwatɔ lɛ ɖɔ ɖɔ dodinnanu lɔ gbɛ́ kpò to nukɔnzindó. Asisa : Africanews  

Asidan mọto tọn de to Afghanistan hù omẹ 79

Image
To Oguzangbe 19 Avivọsun, asidan mọto tọn de to agbegbe Herat tọn, agewaji-whèyihọ Afghanistan tọn, hù e whè gbau omẹ 79. Ahọluzọnwatọ lẹ dọ dọ ovi 19 tin to oṣiọ lẹ mẹ, podọ omẹ awe sọ gbleawu ga. Mọto lọ yì gbà do agbànbẹhun de po kẹkẹ de po to nudi ogàn 8:30 whèjai tọn mẹ, bọ asidan lọ dekọtọn do miyọ́n daho de mẹ he fiọ mẹsusu he tin to mọto lọ mẹ lẹ. Ponọ lẹ dọ dọ suhugan mẹhe kú lẹ tọn wẹ kú to afọdopolọji. Owùnu-jijọ aliji tọn lẹ gbayipe to Afghanistan na ali ylankan lẹ po mọto kùnkùn to aliho numakiyana tọn mẹ po wutu. Ahọluzọnwatọ lẹ dọ dọ dodinnanu lọ gbẹ́ pò to nukọnzindo. Asisa : Africanews

Sòhɛntɔ lɛ xù omɛ lɛ to mɔcalaci ɖé mɛ to Katsina, to Nigeria

Image
To Oguzangbe 19 Avivɔsun afɔnnu, sòhɛntɔ lɛ tɔ́nahwàn mɔcalaci ɖé to gbétatò Unguwan Mantau tɔn mɛ to Ayimatɛn Katsina tɔn mɛ, to agewaji-hwèyixɔ Nigeria tɔn. Kponɔ lɛ ɖɔ ɖɔ é hwè gbau omɛ 17 wɛ nyí xùxù, cigbǎ linlin ɖévo lɛ ɖɔ ɖɔ sɔxa lɔ yiaga húgǎn mɔ. Axɔluzɔnwatɔ lɛ ɖɔ ɖɔ mɛgbenyinya lɔ wá aimɛ ná tòmɛnu lɛdó lɔ tɔn lɛ ko xù sunnu xe sɔahwànnu ɖélɛ ɖayǐ wutu. Mɛgbenyinya lɔ nɔ wá to oɖɛ̀ afɔnnu tɔn lɛ hwenu bo nɔ ɖobuna mɛsusu. ɖélɛ to yé mɛ nyí awugblena bɔ hwɛndó lɛ sɔ to aluɛmɛ ná mɛyiwǎnna yětɔn lɛ. Sòhɛntɔ lɔ lɛ ma ko nyí wiwle gba. Todin, kponɔ lɛ kpó ahwànfuntɔ lɛ kpó to dindin yé. Katsina kpó Ayimatɛn Zamfara tɔn xe tin to yakɛ kpó gbɛ́ to yaji sɔ́n hwɛxo mɛsusu tɔn mɛ xe nyí xùxù bo nyí wiwle gánnugánnu gbɔn sòhɛntɔ lɛ dali. Asisa : BBC

Sòhẹntọ lẹ hù omẹ lẹ to mọṣalaṣi de mẹ to Katsina, to Nigeria

Image
To Oguzangbe 19 Avivọsun afọnnu , sòhẹntọ lẹ tọ́nawhàn mọṣalaṣi de to gbétatò Unguwan Mantau tọn mẹ to Ayimatẹn Katsina tọn mẹ, to agewaji-whèyihọ Nigeria tọn . Ponọ lẹ dọ dọ e whè gbau omẹ 17 wẹ yin hùhù, ṣigba linlin devo lẹ dọ dọ sọha lọ yiaga hugan mọ. Ahọluzọnwatọ lẹ dọ dọ mẹgbeyinyan lọ wá aimẹ na tòmẹnu lẹdo lọ tọn lẹ ko hù sunnu he sọawhànnu delẹ dai wutu. Mẹgbeyinyan lọ nọ wá to odẹ̀ afọnnu tọn lẹ whenu bo nọ dobuna mẹsusu. Delẹ to yé mẹ yin awugblena bọ whẹndo lẹ sọ to aluẹmẹ na mẹyiwanna yetọn lẹ. Sòhẹntọ lọ lẹ ma ko yin wiwle gba. Todin, ponọ lẹ po awhànfuntọ lẹ po to dindin yé. Katsina po Ayimatẹn Zamfara tọn he tin to yakẹ po gbẹ́ to yaji sọn whẹho mẹsusu tọn mẹ he yin hùhù bo yin wiwle gánnugánnu gbọn sòhẹntọ lẹ dali. Asisa : BBC

Mohamed Salah ko mɔ nunina yí ná bɔlu-afɔtɔn gbatɔ ɖagbe húgǎn oxwe lɔ tɔn ná hwla atɔ̀ntɔ

Image
Mohamed Salah xe wá sɔ́n Egypt ko mɔ nunina lɔ yí ná bɔlu-afɔtɔn gbatɔ ɖagbe húgǎn oxwe lɔ tɔn to England ná hwla atɔ̀ntɔ. Ewɔ wɛ omɛ tintan xe mɔ nunina exe yí hwla atɔ̀n. É mɔ ɛn yí sɔ́n kpikpli bɔlu-afɔtɔn gbatɔ azɔ́nnywɛtɔ lɛ tɔn ( PFA ) mɛ. To oxwe xe wayi mɛ, Salah xò bɔlu ganji xɛ kpikpli etɔn to England. É xɔ́ agó susu, bo ná alɔgɔ susu, bosɔ gɔalɔná bɔlu-xògbɛ́ etɔn nadó ɖuto agbàhwinhwlɛn Premier League tɔn ji. É sɔ mɔ nunina awe ɖévo yí to osun agɔé tɔn lɛ mɛ. Bɔlu-afɔtɔn gbatɔ Egypt tɔn lɔ ko nyí oxwe 33 mɛvi todin. É ɖoalɔ azɔ́nmɛbyɔ́wema yɔ́yɔ́ ɖé mɛ ná oxwe awe to Liɖosun. Mɛsusu to England kpóɖɔ lɛdó ayihɔ́n kpé kpɔ́n ɛn hlan tayiɖi bɔlu-afɔtɔn gbatɔ ɖaxo ɖé kpó mɛxe tindó sisi tawun ɖé kpó. Asisa : RFI

Mohamed Salah ko mọ nunina yí na bọlu-afọtọn gbatọ dagbe hugan owhe lọ tọn na whla atọ̀ntọ

Image
Mohamed Salah he wá sọn Egypt ko mọ nunina lọ yí na bọlu-afọtọn gbatọ dagbe hugan owhe lọ tọn to England na whla atọ̀ntọ. Ewọ wẹ omẹ tintan he mọ nunina ehe yí whla atọ̀n. E mọ ẹn yí sọn pipli bọlu-afọtọn gbatọ azọ́nyọnẹntọ lẹ tọn ( PFA ) mẹ. To owhe he wayi mẹ, Salah hò bọlu ganji hẹ pipli etọn to England. E họ́ agó susu, bo na alọgọ susu, bosọ gọalọna bọlu-hògbẹ́ etọn nado duto agbàwhinwhlẹn Premier League tọn ji. E sọ mọ nunina awe devo yí to osun agọe tọn lẹ mẹ. Bọlu-afọtọn gbatọ Egypt tọn lọ ko yin owhe 33 mẹvi todin. E doalọ azọ́nmẹbiọwema yọyọ de mẹ na owhe awe to Lidosun. Mẹsusu to England podọ lẹdo aihọn pé pọ́n ẹn hlan taidi bọlu-afọtọn gbatọ daho de po mẹhe tindo sisi taun de po. Asisa : RFI

Razak Omotoyossi xe nyí bɔlu-afɔtɔn gbatɔ nukúndeji Bénin tɔn ɖayǐ ko kú

Image
Bénin tin to awubla mɛ ná Razak Omotoyossi , xe xò bɔlu ná oxwe susu to otò lɔ mɛ wutu, ko kú. É kú to Nigeria to 19 Avivɔsun to oxwe 39 mɛvi nyinyi mɛ.  Omotoyossi xò bɔlu to otò susu mɛ tayiɖi Aflika , Europe , kpó Cɛncɛn Hwèzɛtɛn tɔn kpó, kpóɖɔ é sɔ xò bɔlu húgǎn hwla 40 ná bɔlu-xògbɛ́ Bénin tɔn. É tindó maxɛ to agbàhwinhwlɛn Kɔfu otò Aflika tɔn lɛ tɔn mɛ to 2008 kpó 2010 kpó bo lɛzun ɖokpó to bɔlu-afɔtɔn gbatɔ xe tindó agó xe yiaga húgǎn to bɔlu-xògbɛ́ lɔ mɛ lɛ mɛ.  Bɔlu-xògbɛ́ kpó bɔlu-xotɔgbɛ́ ɖayǐ tɔn lɛ kpó ko dó owɛ̀n godonɔnamɛ tɔn lɛ hlan hwɛndó etɔn. Mɛsusu ná flin in tayiɖi bɔlu-afɔtɔn gbatɔ ɖagbe kpóɖɔ bɔlu-afɔtɔn gbatɔ nǔgbónɔ bɔlu-xògbɛ́ otò etɔn tɔn ɖé. Asisa : RFI

Razak Omotoyossi he yin bọlu-afọtọn gbatọ nukundeji Bénin tọn dai ko kú

Image
Bénin tin to awubla mẹ na Razak Omotoyossi , he hò bọlu na owhe susu to otò lọ mẹ wutu, ko kú. E kú to Nigeria to 19 Avivọsun to owhe 39 mẹvi yinyin mẹ.  Omotoyossi hò bọlu to otò susu mẹ taidi Aflika, Europe, po Ṣẹnṣẹn Whèzẹtẹn tọn po, podọ e sọ hò bọlu hugan whla 40 na bọlu-hògbẹ́ Bénin tọn. E tindo mahẹ to agbàwhinwhlẹn Kọfu otò Aflika tọn lẹ tọn mẹ to 2008 po 2010 po bo lẹzun dopo to bọlu-afọtọn gbatọ he tindo agó he yiaga hugan to bọlu-hògbẹ́ lọ mẹ lẹ mẹ.  Bọlu-hògbẹ́ po bọlu-hotọgbẹ́ dai tọn lẹ po ko do owẹ̀n godonọnamẹ tọn lẹ hlan whẹndo etọn. Mẹsusu na flin in taidi bọlu-afọtọn gbatọ dagbe podọ bọlu-afọtọn gbatọ nugbonọ bọlu-hògbẹ́ otò etọn tọn de. Asisa : RFI

Axi-hún ɖé flɛ jɛ Tɔ̀sisa Ouémé tɔn mɛ to Bénin bɔ ocyɔ́ susu nyí mimɔ

Image
To 18 Avivɔsun, mɛhwlɛngántɔ lɛ ɖé axi-hún tɔ́n sɔ́n Tɔ̀sisa Ouémé tɔn mɛ to Bénin . Axi-hún lɔ ko flɛ byɔ́ tɔ̀sisa lɔ mɛ to ozán 16 Avivɔsun jɛ 17 tɔn mɛ. Axi-hún lɔ ja sɔ́n Lomé to Togo bo jei Malanville sɛkpɔ dógbó Niger tɔn.  É hwè gbau, omɛ 23 jɛ 26 xe ko kú lɛ ko nyí mimɔ, kpóɖɔ susu ɖévo lɛ sɔgan gbɛsɔ nyí mimɔ. Omɛ cinɛnɛ wɛ luntɔ́n, cigbǎ susu ɖévo lɛ gbɛ́ kpò. Ganɖuɖu lɔ ɖɔ ɖɔ ocyɔ́ lɛ ná nyí xwihwla dó xixɔ́ mɛ hwɛkpó yé nidó nyí nina hwɛndó yětɔn lɛ. Asisa : AllAfrica

Ahi-hún de flẹ jẹ Tọ̀sisa Ouémé tọn mẹ to Bénin bọ oṣiọ susu yin mimọ

Image
To 18 Avivọsun, mẹwhlẹngántọ lẹ de ahi-hún tọ́n sọn Tọ̀sisa Ouémé tọn mẹ to Bénin . Ahi-hún lọ ko flẹ biọ tọ̀sisa lọ mẹ to ozán 16 Avivọsun jẹ 17 tọn mẹ. Ahi-hún lọ ja sọn Lomé to Togo bo jei Malanville sẹpọ dogbó Niger tọn .  E whè gbau, omẹ 23 jẹ 26 he ko kú lẹ ko yin mimọ, podọ susu devo lẹ sọgan gbẹsọ yin mimọ. Omẹ ṣinẹnẹ wẹ luntọ́n, ṣigba susu devo lẹ gbẹ́ pò. Gandudu lọ dọ dọ oṣiọ lẹ na yin whiwhla do hihọ́ mẹ whẹpo yé nido yin nina whẹndo yetọn lẹ. Asisa: AllAfrica

Awɔnlin kpó Oyo kpó lá Avivɔsun 20 tayiɖi gbɔjɛzan ná Azán Isese tɔn

Image
Ayimatɛn Awɔnlin kpó Oyo tɔn kpó ko lá ɖɔ Azangaagbe 20 Avivɔsun , tayiɖi gbɔjɛzan gbangba tɔn ɖé ná Azán Isese tɔn.  Ayimatɛngán Awɔnlin tɔn Babajide Sanwo-Olu kpó ayimatɛngán Oyo tɔn Seyi Makinde kpó kɛalɔyi gbɔjɛzan lɔ. Gbɔjɛzan lɔ ná hɛn ɛn nyɔ́basí ná gbɛtɔ́ lɛ nadó kɔnawudókpɔ́ xɛ xùnhwɛ aca Anyɔ́u tɔn lɛ tɔn. Ganɖuɖu awe lɔ lɛ byɔ́ to tòvi lɛ si nadó nɔ yí azán lɔ zan nadó xoɖɛ̀ ná jijɔxo, kpɔninɔ, kpó nukɔnyiyi kpó.  Azán Isese tɔn nɔ nyí bibasí to azán 20 Avivɔsun tɔn lɛkpó ji nadó gbògbéná sinsɛ̀n Anyɔ́u tɔn kpó tɔgbo lɛ kpó.

Awọnlin po Oyo po lá Avivọsun 20 taidi gbọjẹzan na Azán Isese tọn

Image
Ayimatẹn Awọnlin po Oyo tọn po ko lá dọ Azangaagbe 20 Avivọsun , taidi gbọjẹzan gbangba tọn de na Azán Isese tọn . Ayimatẹngán Awọnlin tọn Babajide Sanwo-Olu po ayimatẹngán Oyo tọn Seyi Makinde po kẹalọyi gbọjẹzan lọ. Gbọjẹzan lọ na hẹn ẹn yọnbasi na gbẹtọ lẹ nado kọnawudopọ hẹ hùnwhẹ aṣa Ayọnu tọn lẹ tọn . Gandudu awe lọ lẹ biọ to tòvi lẹ si nado nọ yí azán lọ zan nado hodẹ̀ na jijọho, pọninọ, po nukọnyiyi po.  Azán Isese tọn nọ yin bibasi to azán 20 Avivọsun tọn lẹpo ji nado gbògbéna sinsẹ̀n Ayọnu tọn po tọgbo lẹ po.

FRSC ɖɔ ɖɔ omɛ 12 wɛ kú bɔ omɛ 5 nyí awugblena to asidan Kano tɔn ɖé mɛ

Image
Federal Road Safety Corps (FRSC) ɖɔ ɖɔ omɛ 12 wɛ kú bɔ omɛ 5 nyí awugblena to asidan agbànbɛhun tɔn ɖé mɛ to alixogbó Zaria–Kano tɔn lɛ ji to gbétatò Samawa tɔn mɛ to Axɔluzangbe afɔnnu fuu. Asidan lɔ jɔ to hwenuena adà agbànbɛhun lɔ tɔn xe to nukɔn nyí kinklanɖovo ná agbasa etɔn ná nuxahun zomɔ tɔn ɖé wutu, kpóɖɔ exe zɔ́n bɔ é ma sɔgan ɖéanana ɛn ba. Omɛ 19 tin to agbànbɛhun lɔ mɛ, omɛ 12 wɛ kú, omɛ 5 nyí awugblena, bɔ omɛ 2 ma nyí awugblena. Ocyɔ́ lɛ nyí hinhɛn yì Dotoxwé Nassarawa tɔn, to hwenuena mɛxe gbleawu lɔ to nukúnkpéɖomɛgo mɔyi to Dotoxwé Ɖaxo Kura tɔn. FRSC ná avase húnkùntɔ lɛ ma nadó zɔ̀n kplakplaji nadó ɖakpana nugbajɛmɛji mɔ nkɔtɔn lɛ.

FRSC dọ dọ omẹ 12 wẹ kú bọ omẹ 5 yin awugblena to asidan Kano tọn de mẹ

Image
Federal Road Safety Corps (FRSC) dọ dọ omẹ 12 wẹ kú bọ omẹ 5 yin awugblena to asidan agbànbẹhun tọn de mẹ to alihogbó Zaria–Kano tọn lẹ ji to gbétatò Samawa tọn mẹ to Ahọluzangbe afọnnu fuu. Asidan lọ jọ to whenuena adà agbànbẹhun lọ tọn he to nukọn yin kinklandovo na agbasa etọn na nuhahun zomọ tọn de wutu, podọ ehe zọ́n bọ e ma sọgan deanana ẹn ba. Omẹ 19 tin to agbànbẹhun lọ mẹ, omẹ 12 wẹ kú, omẹ 5 yin awugblena, bọ omẹ 2 ma yin awugblena. Oṣiọ lẹ yin hinhẹn yì Dotowhé Nassarawa tọn , to whenuena mẹhe gbleawu lọ to nukunpedomẹgo mọyi to Dotowhé Daho Kura tọn . FRSC na avase húnkùntọ lẹ ma nado zọ̀n plaplaji nado dapana nugbajẹmẹji mọnkọtọn lẹ.